•  10 marca 2005 r. wieczorem wybuchł pożar w zabytkowym młynie usytuowanym w centrum Zabrza - przy skrzyżowaniu ulic Wolności i Brysza. Natychmiast wstrzymany został ruch drogowy i tramwajowy w rejonie budynku, ewakuowano pensjonariuszy pobliskiego Domu Pomocy Społecznej. Pożar gasiły 22 jednostki straży pożarnej, w akcji brały udział również służby policji, straży miejskiej, pogotowia ratunkowego oraz pogotowia tramwajowego (technicznego i górnej sieci). Pogorzelisko dogaszano następnego dnia do godzin popołudniowych. Spłonął dach budynku i wszystkie kondygnacje - wyburzanie ścian budynku rozpoczęto w sobotę popołudniu. Nikomu na szczęście nic się nie stało. Do budynku młyna przytwierdzone są odciągi sieci trakcyjnej oraz kable zasilające - po dogaszeniu pożaru, w sobotę rozpoczęto rozbiórkę młyna - do poniedziałku rozebrano dwie górne kondygnacje, do wysokości sieci, reszta może zostać zburzona dopiero po przeniesieniu mocowania sieci trakcyjnej na nowopostawione słupy, co jednak potrwa kilka tygodni.

Zabrzański młyn po pożarze
Piątek, 11 marca	Sobota, 12 marca	Poniedziałek, 14 marca

O godz. 23:02 przestały kursować tramwaje na trasach do Zaborza i Makoszów, gdyż na polecenie dyżurnego zabrzańskiej Straży Pożarnej natychmiast wyłączono napięcie w sieci trakcyjnej. Zablokowane zostały poc. 11, 504, 12 i 37 (kier. zajezdnia Gliwice) oraz 38, 36, 502, 14 i 513 (kier. pętla Lompy). Uruchomiono komunikację zastępczą, kursował autobus Ikarus 415.14A 7106 z PKM Bytom (na linii 3 oraz kursy nocne do Chebzia i Biskupic). Po północy poc. 36, 502 i 14 zostały wycofane z miejsca zatrzymania i zjechały do zajezdni Gliwice, a poc. 513 został wycofany do Biskupic, skąd pojechał do Bytomia. Poc. 12 został wycofany spod Kopalni Zachód do pętli Lompy, a następnie przez Chebzie, Biskupice i Zabrze zjechał do zajezdni Gliwice. W nocy kursowały poc. 12 (Gliwice Zajezdnia - Wójtowa Wieś Pętla), 514 (Bytom Plac Sikorskiego - Biskupice Pętla), a od godz. 3:10 poc. 504 kursował na trasie Chebzie Pętla - Zaborze Lompy Pętla.

Od wyjazdu w dniu 11 marca wprowadzono awaryjną organizację ruchu. Na trasie Gliwice Zajezdnia - Wójtowa Wieś Pętla kursowało 6 pociągów 2x105N na linii 4, na trasie Biskupice Pętla - Bytom Plac Sikorskiego kursowały 4 pociągi 1x105N na linii 5 oraz 2 pociągi 1x105N na linii 30, natomiast na trasie Chebzie Pętla - Zaborze Lompy Pętla kursowały 4 pociągi 1x105N na linii 1. Wyjazd pociągów linii 1, 5 i 30 odbył się w taki sposób, że w zajezdni Gliwice wagony spięto tyłami, po dojechaniu do Placu Wolności w Zabrzu nastąpiła zmiana kierunku jazdy, a w Biskupicach wagony rozczepiono i dalej pojechały solo (na linię 1: przez Bytom do Chebzia trasą linii 9).

Komunikację zastępczą obsługiwały przede wszystkim dwa składy 2x111N (341+342 i 373+613, trzeciego nie można było spiąć ze względu na awarię wagonu 406). Jeden (341+342), jako linia 5, kursował z Placu Wolności do Biskupic, a drugi (373+613), jako linia 4, kursował z Placu Wolności do zajezdni Gliwice.

W godzinach porannych udało się uruchomić trzy autobusy zastępcze - Jelcz M11 7357, podmieniony później na Ikarusa 260.04 7811 (a wieczorem podmieniony na Jelcza M11 7332) z PKM Bytom, który został skierowany na lini 4 (Zaborze Lompy Pętla - Zabrze Plac Wolności) oraz Ikarus 260.04 3943 z PKM Gliwice i Ikarus 280.26 4337 z PKM Katowice, które kursowały na linii 3. Popołudniu dołączył do nich jeszcze Ikarus 260.04 3945 z PKM Gliwice, również skierowany na linię 3.

W sobotę w organizacji ruchu tramwajowego nastąpiły lekkie zmiany - mianowicie oba składy 2x111N kursowały na trasie linii 4 pomiędzy Placem Wolności w Zabrzu, a zajezdnią Gliwice. Komunikacja zastępcza, obsługiwana w całości przez PKM Gliwice, kursowała na trasie linii 3 (Makoszowy - Mikulczyce; Ikarusy 260.04 3945 i 4118) oraz na linii 5 (Zaborze Lompy - Biskupice; Ikarus 260.04 3931 oraz Jelcze M11 2327 i 2371).

Liniowe autobusy, kursujące zwykle w rejonie młynu, trafiły na objazdy. Od strony Zaborza i Poremby objazd poprowadzony był aleją Bohaterów Monte Cassino i ulicą 3 Maja. Linie 111 i 280 od strony Biskupic jechały ulicą Stalmacha, a następnie przeciskały się ulicą Wolności i placem Dworcowym na dworzec autobusowy (w kierunku do Biskupic jechały ulicą Miarki). Autobusy komunikacji zastępczej wjeżdżały na plac Wolności ulicami Powstańców Śląskich oraz Dworcową. W kierunku Makoszów i Biskupic odjeżdżały ze środka "rynku", z miejsca gdzie przed przebudową zlokalizowały był przystanek tramwajowy w kierunku Bytomia.

I taki stan rzeczy trwał aż do poniedziałku 14 marca. Tego dnia po przeprowadzeniu odpowiednich ekspertyz i oględzin oraz po przeprowadzeniu próbnej jazdy, zdecydowano się od okolic południa przywrócić ruch tramwajowy do pętli Lompy. Na stałe trasy wróciły linie nr 1, 4, 5 i 35, a linia 3 rozpoczęła kursowanie na trasie Mikulczyce - Zaborze Lompy.

Pierwszy pociąg, który kieruje się do pętli Lompy z pasażerami	Ostatnia zmiana kierunku jazdy wahadła 2x111N na Placu Wolności

Autobusowa komunikacja zastępcza, w obsadzie dwóch autobusów z PKM Gliwice, kursuje obecnie na trasie Zabrze Plac Wolności - Makoszowy Dworzec PKP.

Przywrócenie ruchu na całej trasie linii 3 możliwe będzie dopiero po wyburzeniu komina. W międzyczasie rozpoczną się również przygotowania do stawiania nowych słupów trakcyjnych - jest to o tyle trudne, że duża ilość instalacji podziemnych utrudnia ich lokalizację.

J. Jackiewicz
zdj. J. Wilczek, S. Nadolski, J. Sobota
inf. za - TŚSA: WRD, WRR oraz KZK GOP: PO, PKI